فیلم | ارتجاع در حال ارتزاق است
کد خبر: 4109910
تاریخ انتشار : ۰۷ دی ۱۴۰۱ - ۱۳:۱۴
محمدحسن زورق در گفت‌وگو با ایکنا/ ۱

فیلم | ارتجاع در حال ارتزاق است

محمدحسن زورق، استاد گروه معارف دانشگاه صدا و سیما معتقد است؛ ارتجاع یعنی بازگشت به اصالت طبیعت، لذت و قدرت اما با پوشش‌های دینی و از دست رفتن حقیقت دین. جایی که مظاهر دینی بیش و پیش از حقیقت آن حرکت می‌کند، ارتجاع در حال ارتزاق است. در حقیقت «صدای پای ارتجاع» در جوامع دینی یک خطر همیشگی است.

سه اصل برای انسا‌ن‌هایی که محصور هستند در دایره محسوسات وجود دارد که شامل اصالت طبیعت، اصالت لذت، اصالت قدرت است. پیغمبران آمده‌اند که ما را از چاه طبیعت خارج کنند و ما را با فراطبیعت آشنا کنند. همه کوشش‌های پیغمبران از ابتدای تاریخ تا امروز برای این بوده، یک اقلیتی هم به اصطلاح موفق می‌شدند که خودشان را به این فراز برسانند، پیغمبران فقط راهنمایی کردند. ما خودمان باید بکوشیم، خودمان را باید از چاه طبیعت خارج کنیم، تلاش پیغمبر حضرت آخرالزمان(عج) حضرت رسول(ص) برای همین بود. منتهای مراتب دوران حضرت رسول(ص) را به دو دوره می‌توان تقسیم کرد، دوره‌ای که پیغمبر پیغمبر بودند و پیامبری می‌کردند، ولی قدرتی نداشتند یعنی از ابتدای بعثت تا فتح مکه. دوره دوم دوره‌ای است که مسلمانان قدرت پیدا کردند و خیلی‌ها مجذوب قدرت اسلام شدند نه حقیقت اسلام و به شعائر اسلامی تظاهر کردند. در همین کتاب من منحنی «نوآوری و گرایش» را توضیح داده‌ام که چگونه پذیرندگان ثانویه می‌آیند، پذیرندگان اولیه را حذف می‌کنند. خیلی هم دم از شعارهای تحول می‌زنند ولی اعتقادی هم به آن ندارند! اگر انقلاب مارکسیستی باشد سبیلشان از بقیه کُلف‌تر می‌شود، اگر انقلاب اسلامی باشد ریششان بلندتر می‌شود! ولی در هر دو گروه - هم آن مارکسیست‌ها و هم این کسانی که حالت داعشی، طالبانی دارند - دین مظاهر برجسته این نوع قدرت‌طلبی را در داعش و طالبان و گروهان شبیه به آن جبهه النصره می‌بینیم، این گروه‌ها خیلی به مظاهر متمسک می‌شوند تا از این طریق به فرصت برسند. ارتجاع یعنی این! ارتجاع یعنی بازگشت به اصالت طبیعت، اصالت لذت، اصالت قدرت اما با پوشش‌های دینی و حقیقت دین دیگر از دست برود.
شما نگاه کنید مثلا پیغمبر(ص) چگونه زندگی می‌کردند؟ در تمام ۱۰ سالی که پیغمبر در مدینه بودند، دود از خانه پیغمبر بلند نشد. یعنی غذا نپختند! مثل فقرای مدینه زندگی کردند تا زندگی در کام بینوایان شیرین شود. اما در عصر خلفا، غذای پادشاه و غذای خلیفه چگونه بود؟ جایی شنیدم که گفتند با روغن پسته برایشان غذا می‌پختند! حالا روغن‌های حیوانی هم نه با روغن پسته شما ببینید چقدر پسته را باید از کشورهایی مثل ایران منتقل کنند به دمشق و آنجا روغن آن را بگیرند و غذای خلیفه با روغن پسته پخته شود! این کسی که می‌گوید من خلیفه رسول الله(ص) هستم، شیوه زندگی‌ او، منظومه اعتقادات عملی‌اش و.. تفاوت‌های اساسی با پیامبر دارد. آنچه در این کتاب با عنوان «بازگشت صدای پای ارتجاع» خواندید، یک خطر همیشگی است.
گفت‌وگو: معصومه صبور
تصویر و تدوین: حامد عبدلی
انتهای پیام
captcha